J01DB04 Цефазолин (Cefazolin)

Қолдану көрсеткіштері

Жоғарғы және төменгі тыныс жолдарының инфекциялары (бронхит, пневмония);
-несеп шығару жолдарының инфекциялары (оның ішінде пиелонефрит, цистит);
-тері мен жұмсақ тіндердің ауруханалық емес инфекциялары (оның ішінде мастит);
-өт шығару жолдарының инфекциялары (холангит, холецистит, өт қалтасы эмпиемасы);
-сүйек -буын жүйелері инфекциялары (оның ішінде остеомиелит);
-кіші жамбас мүшелерінің инфекциялары (эндометрит, сальпингоофорит);
-сепсис;
-мерез;
-соз;
-операциядан кейінгі инфекциялық асқынулардың (аминогликозидтермен біріктіріп) профилактикасы.
    Клинические протоколы:
  1. Абсцесс кожи, фурункул и карбункул других локализаций

Қарсы көрсеткіштері

Цефазолинге және басқа цефалоспориндерге гиперсезімталдық.
Анамнезде цефалоспориндерге немесе басқа бета-лактамды антибиотиктерге ауыр гиперсезімталдық реакцияларының болуы.
Лидокаинге қарсы көрсеткіштер цефазолинді ішек етіне енгізер алдында жойылуы тиіс, себебі лидокаин ерітіндісі еріткіш ретінде қолданылған кезде, 1 жасқа дейінгі балаларда лидокаин ерітіндісі бар препаратты қолдануға болмайды.

Қауіпсіздік шаралары

Бүйрек жеткіліксіздігі, β-лактамдарға аллергия, ішек аурулары және 1 жасқа дейінгі балаларда абай болу қажет.

Ауыр аллергиялық реакциялар болуы мүмкін — мұндай жағдайда препаратты тоқтату керек.

Сирек қанның ұюын төмендетуі мүмкін — бақылап, қажет болса К витаминін беру керек.

Бүйрекке, әсіресе нефротоксикалық дәрілермен бірге қолданғанда, қадағалау қажет.

Ауыр іш өтуге (псевдомембранозды колит) себеп болуы мүмкін — бұл жағдайда емдеуді тоқтатып, жеке емдеу керек.

Омыртқа мүшігіне (интратекальды) енгізуге болмайды.

1 айға дейінгі балаларға тағайындауға болмайды.

Натрий бар — тұзсыз диета мен жүрек аурулары кезінде абай болу керек.

Дәрілік заттармен өзара әрекеттесуі

Бактерия өсуін тежейтін антибиотиктермен (тетрациклиндер, сульфаниламидтер, эритромицин және т.б.) бірге қолдануға болмайды, себебі антагонизм болуы мүмкін.

Аминогликозидтер, колистин, йодты контраст заттар, метотрексат, вирусқа қарсы дәрілер, пентамидин, циклоспорин, такролимус, платина қосылған препараттар және диуретиктермен бірге қолданғанда нефротоксикоз күшейеді — бүйрек қызметін бақылау қажет.

Петлевой диуретиктермен (фуросемид) бірге қолданғанда цефазолин концентрациясы жоғарылайды — бір уақытта қабылдаудан аулақ болған жөн.

Пробенецид цефазолиннің шығарылуын төмендетеді, қан құрамындағы деңгейін арттырады.

Антикоагулянттармен бірге қолданғанда қан ұюын бақылау қажет.

К витаминінің метаболизмі бұзылып, қан кету қаупі артады, әсіресе ҚҚБП қолданғанда.

Алкогольмен бірге қолданғанда төзімсіздік реакциясын тудыруы мүмкін (дисульфирам тәрізді реакция).

Фармацевтикалық тұрғыдан кейбір антибиотиктер, барбитураттар, циметидин, аскорбин қышқылы және басқа заттармен үйлеспейді — бір ерітіндіде араластырылмауы тиіс.

Бүйрек жеткіліксіздігі

Креатинин клиренсінің мәндеріне байланысты дозаны түзету.

Бауыр жеткіліксіздігі

Сақтықпен қолданыңыз.

Жүктілік

Жүктілік кезінде цефазолинді қолдану ана үшін күтілетін пайда ұрық үшін ықтимал қауіптен асып кеткен жағдайда ғана рұқсат етіледі.

Емізу

Жүктілік кезінде цефазолинді қолдану ана үшін күтілетін пайда ұрық үшін ықтимал қауіптен асып кеткен жағдайда ғана рұқсат етіледі.

Жағымсыз әсерлері

Жиі кездеседі:
Аштықтың жоғалуы
Жүрек айну
Құсу
Бұлшықет ішіне енгізу орнында ауырсыну (кейде тығыздақ пайда болуы мүмкін)

Өте сирек кездеседі:
Псевдомембранозды колит (жедел емдеуді қажет етеді)
Токсикалық эпидермальды некролиз (Лайел синдромы)
Анафилактикалық шок
Өкпе жолдарының тарылуымен бірге дауыспенек ісінуі
Қан қысымының төмендеуі
Куаттар (бауыр қызметі бұзылған науқастарда, жоғары дозада)

Көрсеткіштері, қолдану тәсілі мен дозалары

Жеңіл дәрежелі инфекциялар: 0,5–1 г әр 8 сағат сайын.
Пневмококкты пневмония: 0,5 г әр 12 сағат сайын.
Жедел, асқынусыз зәр шығару жолдарының инфекциялары: 1 г әр 12 сағат сайын.
Орташа және ауыр дәрежелі инфекциялар: 0,5–1 г әр 6–8 сағат сайын.
Өмірге қауіпті инфекциялар: 1–1,5 г әр 6 сағат сайын.
Орташа тәуліктік доза: 1–4 г (күніне 3–4 рет), максимум 6 г.
Курс әдетте 7–10 күн, температура мен симптомдар қалыпқа келгеннен кейін 2–3 күн жалғастырылады.

Операция алдындағы профилактика: операциядан 30–60 минут бұрын 1 г, ұзақ операцияларда (2 сағаттан астам) — операция кезінде қосымша 0,5–1 г, операциядан кейін 24 сағатқа дейін әр 6–8 сағат сайын 0,5–1 г беріледі.
Ауыр операцияларда (жүрек, буын ауыстыру) — операциядан кейін 3–5 күнге дейін жалғастырылады.

Балаларда қолданылуы

Жеңіл және орташа дәрежелі инфекциялар үшін: тәулігіне 25–50 мг/кг, 3–4 қабылдауға бөлінеді.

Ауыр инфекцияларда доза тәулігіне 100 мг/кг-ға дейін көбейтіледі.

Бүйрек қызметі бұзылғанда дозаны түзету:
КК 70–40 мл/мин: әдеттегі дозаның 60%-ы, әр 12 сағат сайын;
КК 39–20 мл/мин: дозаның 25%-ы, әр 12 сағат сайын;
КК 19–5 мл/мин: дозаның 10%-ы, әр 24 сағат сайын.